- Raspberry Pi OS adopta Debian 13 con Linux 6.12 LTS y diseño renovado (PiXtrix/PiXonyx).
- Nueva app Centro de Control por plugins y escritorio empaquetado en metapaquetes.
- Mejoras en panel, teclado y додатка; se recomienda instalación limpia desde Bookworm.
- Hereda cambios clave de Debian 13: /tmp en tmpfs, ajustes de OpenSSH y sysctl.
La última edición de Raspberry Pi OS da un paso importante al asentarse sobre Debian 13 «Тріксі», manteniendo el núcleo Linux 6.12LTS y estrenando un escritorio mucho más pulido sin penalizar el rendimiento. Este cambio de base abre las puertas a paquetes más recientes, mejoras profundas (como mitigaciones del Y2038) y un ecosistema más modular.
Aunque se puede intentar la actualización sobre instalaciones existentes, la propia fundación aconseja empezar desde una instalación limpia si vienes de Bookworm para beneficiarte de la nueva organización en metapaquetes y evitar arrastres. Aun así, si vas con prisas, más abajo te contamos cómo probar la beta a través de APT con todas las cautelas del mundo.
Novedades principales de Raspberry Pi OS basado en Trixie
El salto a la nueva base de Debian 13 trae un catálogo al día, optimizaciones en distintos subsistemas y una apuesta clara por la modularidad del escritorio. Todo ello se apoya en Linux 6.12LTS, un kernel de soporte extendido que prioriza estabilidad con un goteo constante de correcciones y soporte de апаратні засоби. Зверніться до novedades del kernel.
El aspecto visual también cambia de piel: aparecen dos temas GTK renovados –PiXtrix (звичайно, за замовчуванням) та ПіКсонікс (oscuro)–, un set de iconos a juego (PiXtrix), una tipografía más legible (Нуніто Санс Лайт) y una colección de fondos actualizada. Este conjunto hace que el entorno se vea más moderno sin perder ligereza.
Debajo del capó, la imagen de escritorio se despieza en метапакети para que te sea fácil evolucionar desde una base mínima a algo más completo en dos pasos. Esto, sumado a un Центр управління unificado por plugins, simplifica tanto la instalación inicial como la vida diaria de configuración.
Panel y escritorio: plugins, orden y limpieza
La barra de tareas incorpora un системний монітор con avisos de energía y otros eventos críticos a golpe de vista. Además, los paneles wf-panel-pi y lxpanel-pi Тепер вони мають спільну плагін годинника consistente, lo que reduce duplicidades y aporta coherencia.
El clásico LXDE Panel se mantiene mediante una bifurcación específica, lxpanel-pi, en la que se han retirado complementos no mantenidos para ganar надійність. Este recorte deliberado favorece la estabilidad del entorno y reduce pequeñas molestias del día a día.
En conjunto, el escritorio combina una apariencia más actual y un дуже низьке споживання, algo clave en una plataforma donde el equilibrio entre estética y eficiencia es innegociable.
Nuevo Centro de Control unificado
La configuración del sistema se concentra en la app центр управління, un núcleo ligero que carga funcionalidades en forma de plugins. Sustituye utilidades separadas como Конфігурація Raspberry Pi, Зовнішній вигляд, Миша та клавіатура, Налаштування екрана y la gestión de impresoras, ofreciendo все в одному вікні.
Este enfoque modular admite сторонні розширення y páginas personalizadas para hardware o utilidades concretas. Si un fabricante quiere integrar sus ajustes, puede hacerlo sin reinventar la rueda, lo que aporta una гнучкість poco habitual en entornos tan ligeros.
Teclado y menús: pequeñas grandes mejoras
Se agregan dos herramientas de термінал orientadas a los teclados oficiales: rpi-keyboard-config
y rpi-keyboard-fw-update
, призначений для configurar y actualizar firmware cuando proceda, y puedes aprender a Виявлення подій USB у Linux para crear acciones automáticas. Acompañan mejoras de control del teclado en apps GTK y una limpieza a fondo del Головне меню щоб зробити його більш цілісним.
Este tipo de ajustes de usabilidad no hacen ruido, pero a la larga marcan la diferencia: el escritorio responde mejor, hay menos fricción y el conjunto resulta більш послідовний para usuarios nuevos y veteranos.
Метапакети та шляхи встановлення
El escritorio se distribuye por bloques para facilitar saltos graduales; si partes de Raspberry Pi OS Lite, puedes sumar un entorno base con rpd-wayland-core
(Вейленд) або rpd-x-core
(X11), y completar cuando te convenga con rpd-додатки y el paquete de utilidades rpd-utilities
, por ejemplo para construir una consola retro con Raspberry Pi.
Junto a esa modularidad llegan versiones al día de Хром і Фаєрфокс, y una reorganización de los paquetes de imagen del escritorio. El objetivo es que te resulte más sencillo convertir una instalación Lite en una completa (o al revés) sin dramas ni dependencias cruzadas raras.
Aplicaciones y contenidos: Bookshelf se pone serio
Додаток книжкова полиця ya distingue contenidos exclusivos para contribuyentes e incluye un botón de Сприяти para desbloquearlos. Los títulos recientes se marcan con un значок замка si no están disponibles en tu cuenta, algo que clarifica a la perfección qué puedes abrir ya y qué requiere suscripción.
Esta dinámica fomenta el apoyo al ecosistema sin entorpecer la досвід читання de quienes solo quieren explorar material abierto o ver qué hay de nuevo, y al desarrollo de програми для Raspberry Pi.
Descarga, compatibilidad y formas de instalar
Образ ОС Raspberry Pi на основі Debian 13 se descarga desde el sitio oficial y puedes grabarla con Raspberry Pi Imager o herramientas similares en una tarjeta SD o en una unidad USB. Se mantienen ediciones de 32 і 64 біти para cubrir más casos de uso y hardware. Si usas PoE, revisa cómo funciona PoE en redes.
Compatibilidad de placas: 1A+, 1B+, 2B, 3B, 3B+, 3A+, 4B, 400, 500, CM1, CM3, CM3+, CM4, CM4S, Zero, Zero W y Zero 2 WЯкщо ви родом з Книжковий черв'як, la recomendación oficial es hacer copia de seguridad y realizar чистий монтаж de la nueva imagen Trixie para evitar arrastres y aprovechar la arquitectura modular desde el minuto uno.
Продуктивність та технічна основа
Тандем Linux 6.12LTS + Debian 13 ofrece una base muy equilibrada: mejor respuesta del escritorio, biblioteca y paquetes más modernos, y cambios internos orientados a mantenibilidad a largo plazo. Sin vender humo, se nota más fluidez en el uso cotidiano.
La combinación del nuevo Центр управління, la reorganización por metapaquetes y la apuesta por temas e iconos actualizados coloca a Raspberry Pi OS donde debía: un sistema ligero, claro y extensible que puedes afinar tanto si empiezas de cero como si vienes de una configuración mínima.
Cómo probar la versión beta editando APT (con cautela)
Si te puede la curiosidad y prefieres probar Trixie sin reinstalar, es posible forzar la actualización vía APT. Eso sí, recuerda que es solo para pruebas y que lo más sensato para producción es la instalación limpia recomendada por el proyecto.
Pasos resumidos: actualiza primero tu sistema actual, reinicia si procede, y luego edita tus repositorios para apuntar a триксі. Tras eso, ejecuta una actualización completa y remata con un дист-апгрейд. A grandes rasgos, el flujo sería:
- Actualizar lo presente:
sudo apt update
ysudo apt upgrade -y
(si entra mucho paquete, перезапустити). - Editar repos en
/etc/apt/sources.list
і/etc/apt/sources.list.d/raspi.list
, підставляючи книжковий хробак по триксі en todas las líneas (incluyendo оновлення trixie y trixie-security). - Actualizar índices y paquetes:
sudo apt update
, А потімsudo apt upgrade
(habrá confirmaciones y avisos de cambios de configuración). - Completar dependencias y transiciones con
sudo apt dist-upgrade
para encajar всі шматки del nuevo release. - Reiniciar para aplicar cambios globales y, por último, liberar espacio con
sudo apt autoremove
ysudo apt autoclean
.
Insistimos: no es el camino recomendado por la fundación, pero funciona para майструвати y tomarle el pulso al sistema antes de dar el salto con una imagen limpia.
Advertencias y cambios heredados de Debian 13 que te pueden afectar
Raspberry Pi OS sigue el ciclo de Debian y, con Trixie, hereda varios cambios generales que conviene conocer. A continuación, un repaso de los más relevantes con impacto práctico en instalaciones reales:
- OpenSSH y actualizaciones remotas: en Bookworm hay un problema que puede bloquear reconexiones si se interrumpe una actualización vía SSH. Antes de migrar, asegura tener OpenSSH 1:9.2p1-2+deb12u7 o superior mediante stable-updates.
- i386 deja de ser arquitectura normal: no hay núcleo oficial ni instalador i386; se reserva para código legado vía multiarch o chroot en amd64. No aplica a Pi, pero puede afectar a herramientas auxiliares.
- armel, última actualización: Trixie es la última para armel; solo Pi 1, Zero y Zero W siguen con soporte de paquetes del kernel. Considera reinstalar como armhf o arm64 коли це можливо.
- MIPS eliminado: міпсел y mips64el desaparecen de Debian; relevante si compilas para зовнішні пристрої.
- /boot más grande: el kernel y firmware han crecido; asegúrate de que
/boot
мати принаймні 768 MB y unos 300 MB libres o la actualización podría fallar. - /tmp ahora en tmpfs: por defecto se monta en memoria (hasta el 50% disponible). Gana velocidad, pero cuidado al volcar ficheros grandes ahí. Puedes revertirlo en
tmp.mount
o/etc/fstab
. - OpenSSH ya no lee
~/.pam_environment
: mueve variables a~/.bashrc
o mecanismos equivalentes; тонкі зміни en nuevas sesiones SSH. - Claves DSA fuera de juego: OpenSSH 9.8p1 ya no admite DSA ni activándolas; usa Ed25519/ECDSA/RSA. Para dispositivos viejos solo DSA, existe
ssh1
(paquete openssh-client-ssh1). - last/lastb/lastlog: dejan paso a wtmpdb, lastlog2 y
lslogins
. Si no migras a wtmpdb, borra/var/log/wtmp*
після оновлення. - Discos cifrados: el auto-descifrado pasa a systemd-cryptsetup (se instala de forma recomendada). En dm-crypt plain cambian los valores por defecto; si los creaste en Bookworm, deja fijado cipher=aes-cbc-essiv:sha256,size=256,hash=ripemd160 en
/etc/crypttab
o no montarán. - RabbitMQ: colas HA reemplazadas por quorum queues. No hay ruta de actualización directa desde Bookworm; tras actualizar a Trixie, a veces toca limpiar
/var/lib/rabbitmq/mnesia
. - MariaDB: los saltos de versión mayor exigen apagado limpio previo; si no, el servidor nuevo se negará a arrancar hasta recuperar con la versión anterior.
- sysctl: systemd-sysctl ya no lee
/etc/sysctl.conf
. Прибуває linux-sysctl-defaults з/usr/lib/sysctl.d/50-default.conf
. Tu configuración local va en/etc/sysctl.d/*.conf
. - ping sin privilegios: ahora usa sockets de datagramas; el acceso depende de
net.ipv4.ping_group_range
. En instalaciones normales lo deja дозвільний el paquete de sysctl por defecto. - Nombres de NIC: pueden variar con systemd v257 (controlador i40e o ACPI _SUN). Compruébalo antes de reiniciar con
udevadm test-builtin net_setup_link
y fija nombres con systemd.link si necesitas estabilidad. - Dovecot 2.4: formato de configuración incompatible; el реплікатор desaparece. Prueba la config en un entorno Невиробничий раніше
- Libvirt: controladores y backends en paquetes separados. Tras actualizar, revisa qué binarios tienes instalados y limpia lo que sobre. Puede que veas ficheros marcados como obsoletos.
- Samba: AD-DC se mueve a samba-ad-dc; módulos VFS de ceph y gluster van a paquetes dedicados (samba-vfs-ceph y samba-vfs-glusterfs).
- OpenLDAP: ahora su TLS va con OpenSSL (no GnuTLS). Cambian opciones y comportamiento; si no especificas CAs, cargará la base de confianza del sistema.
- Bacula: el cambio de esquema es enorme; puede tardar horas o días y requiere alrededor del подвоювати простір temporal en el servidor de BD.
- usrmerge: verás avisos de
dpkg
al actualizar; ignóralos, es normal con la finalización del proyecto. - No te saltes versiones: completa la actualización a Книжковий черв'як antes de iniciar la de Trixie.
- WirePlumber: nuevo sistema de configuración; si personalizas, revisa
/usr/share/doc/wireplumber/NEWS.Debian.gz
. - strongSwan: migra de charon-daemon a charon-systemd з swanctl y config en
/etc/swanctl/conf.d
. - sg3-utils: falta de propiedades udev puede romper flujos con dispositivos SCSI que dependan de sg3-utils-udev.
- tzdata-legacy: zonas horarias no estándar se separan; si tu sistema o servicios las usan, instala tzdata-legacy.
- Очищення
/tmp
y/var/tmp
: en nuevas instalaciones se borran ficheros antiguos (10 y 30 días). Al actualizar se crea una regla para mantener el comportamiento clásico; puedes cambiarlo en tmpfiles.d. - Mensaje systemd unmerged-bin: ignóralo; fusionar manualmente
/usr/bin
y/usr/sbin
розбити futuras actualizaciones. - Seguridad de navegadores: webkit2gtk cubierto con parches, pero qtwebkit no. Para uso general, mejor Firefox o Chromium ESR recompilados para stable.
- Go/Rust: cobertura de seguridad limitada por enlazado estático; algunas correcciones llegarán vía незначні оновлення.
- QEMU ppc64el: ojo con tamaños de página; si el invitado necesita 4 KiB, usa
cap-hpt-max-page-size=4096
; si 64 KiB, instala linux-image-powerpc64le-64k. - Paquetes obsoletos notables: libnss-gw-name (використання libnss-myhostname), pcregrep (використання
grep -P
o pcre2grep), запит-трекер 4 (migrar a запит-трекер 5), git-daemon-run/sysvinit, nvidia-graphics-drivers-tesla-470, деборфан (використанняapt autoremove
yapt-mark minimize-manual
), Тлдр (reemplazable por tealdeer o tldr-py), tp (alternativas lookatme, патат). - De cara a Debian 14: sudo-ldap será retirado (usa libsss-sudo), posible retirada de sudo_logsrvd, libnss-docker puede caer por API obsoleta, OpenSSH sin GSS-API por defecto (usa paquetes -gssapi si lo necesitas), fin de sbuild-debian-developer-setup en favor de sbuild+unshare, adiós a fcitx 4.x (migrar a fcitx5), lxd sustituido por наковання, isc-dhcp deprecado (Kea en servidores; NetworkManager/systemd-networkd o dhcpcd-base en clientes), fin de desarrollo de ДЕ 5 (salida durante ciclo de forky).
- Bugs graves conocidos a la publicación: se listan, entre otros, # 1032240, # 1078608, # 1108467, # 1109499, # 1108010, # 1102690, # 1109509, # 1110119, # 1036041, # 1102160, # 913916, # 984760, # 1099655, # 935182, # 1017906, # 1109203, # 1109676, # 1109512, # 1104231, # 1084955, # 1104177, # 1104336, # 1084954, # 1095866, # 1100981, # 1109519, # 1110263, # 1108039, # 1089432, # 1101956, # 1101839, # 1017891, # 1109833, # 988477. Consulta el BTS para estado actualizado.
Raspberry Pi 500+: nuevo hardware que encaja con Trixie
La casa también presentó Малина Пі 500+, una evolución del concepto de PC en teclado que aumenta prestaciones y añade detalles muy golosos. En su interior monta un Broadcom BCM2712 de cuatro núcleos Cortex‑A76 a 2,4 GHz y una GPU VideoCore VII con soporte para OpenGL ES 3.1 y Vulkan 1.2, супроводжується 16 GB LPDDR4x‑4267, зберігання M.2 2280 con SSD de 256 GB y lector microSD.
La gracia está en el teclado: abandona la membrana por teclas mecánicas Gateron KS‑33 Blue con retroiluminación RGB, y cada tecla integra un RP2040 que ejecuta firmware QMK abierto. La personalización es inmensa y compatible con la mayoría de перемикачі del mercado, un guiño evidente al público más cafetero.
Що стосується підключення, то тут все чудово: Wi-Fi та Bluetooth integrados, dos micro‑HDMI hasta 4K, tres USB‑A, Gigabit Ethernet y el GPIO de 40 pines de siempre. Cuesta unos 200 dólares (el Настільний комплект por 20 más añade ratón oficial, fuente USB‑C 27 W y cable micro‑HDMI) y la compañía garantiza producción y repuestos al menos hasta 2035. Obviamente, el sistema recomendado es Малина Пі ОС con base en Trixie, ideal también para ejecutar Коди.
Consejos post-instalación y personalización (opcionales)
Si te animas a dejar el sistema fino, aquí tienes varias sugerencias rápidas que encajan con Debian 13 y el nuevo Raspberry Pi OS. No son obligatorias, pero ayudan a rematar la experiencia:
- Red y terminal: configura la red si no quedó lista en la instalación; personaliza la terminal (tema oscuro, atajos Ctrl+C/V para copiar/pegar) para trabajar más cómodo.
- Privilegios: si te es útil, añade tu usuario a судоєри temporalmente para agilizar tareas administrativas (recuerda revertir si no lo necesitas).
- Montaje de discos: usa
blkid
дістати UUID y declara tus discos en/etc/fstab
(por ejemplo, montando en/mnt
з ext4 defaults 0 0). - Seguridad básica: instala ufw/gufw como cortafuegos y clamav/clamtk para un escaneo puntual. Mantén el sistema actualizado y los servicios al mínimo.
- Usuarios y virtualización: separa perfiles por tareas o tira de віртуальні машини з VirtualBox, Virt‑Manager/QEMU o VMware (privativo) para pruebas sin riesgo.
- Copias 3‑2‑1: tres copias, dos medios distintos y una fuera de casa. Herramientas como rsync o soluciones tipo NAS te simplifican la vida.
- Pi‑hole: si quieres bloquear publicidad/telemetría a nivel de red, Pi‑hole va como un tiro en una Raspberry. Recuerda desactivar DHCP en el маршрутизатор si lo asumes desde Pi‑hole y ajustar listas вага з головою.
Para la capa visual en GNOME (si usas este entorno), instala синаптичні і такі інструменти, як gnome-shell-extensions-manager та пакет gnome-shell-розширення. Extensiones muy útiles: dash-to-panel, кофеїн, погода, desktop-icons-ng, програми-меню y список вікон; si prefieres dock, тире в док. Un buen recurso para temas e iconos es Gnome‑look.
En tipografías, менеджер шрифтів y font-viewer te hacen la vida fácil. Paquetes recomendables: fonts-linuxlibertine, fonts-recommended. Para idiomas no latinos: fonts-ancient-scripts (antiguas), fonts-babelstone-han (китайська), fonts-baekmuk (Корейська), fonts-noto-core/extra (cobertura masiva) o fonts-sil-taiheritagepro (vietnamita). Para compatibilidad ofimática, instala ttf-mscorefonts-інсталятор y, si necesitas, fuentes como Calibri o Камбрія desde un origen con діюча ліцензія.
Repositorios y software: revisa /etc/apt/sources.list
мати триксі con componentes pertinentes (основний, non-free-прошивка, etc.) y actualiza con схильний. Repos externos como deb‑multimedia pueden arreglar ciertos ескізи, pero úsalos con criterio. Navegadores como Вільний вовк disponen de repos propios; sigue sus instrucciones para уникати конфліктів.
Alternativas de empaquetado: Flatpak y хватка son útiles si no encuentras un paquete nativo funcional. Instala плоский пак y, si quieres, integra con gnome-програмне забезпечення, в Флатхуб encontrarás el comando de instalación de casi todo lo popular.
Paquetes sueltos: con dpkg -i
instalas .deb (si faltan dependencias, resuélvelas e inténtalo de nuevo). Tarballs como las de Анки Зазвичай вони включають сценарій de instalación; otros como Waterfox permiten ejecutarse desde /opt
, додавши a .desktop en ~/.local/share/applications
. Ajusta permisos con chown
/chmod
si hace falta. Las AppImage son aún más sencillas: dales permiso de ejecución y listo.
Compilar desde fuente sigue siendo un recurso válido para proyectos que no empaquetan (por ejemplo, GNU IceCat). Y para ajustar herramientas, un ejemplo práctico: MPV. Ви можете творити ~/.config/mpv/input.conf
para atajos (volumen, avance/retroceso, capturas) y ~/.config/mpv/mpv.conf
для таких варіантів, як автопідбірка o геометрія, logrando un comportamiento дуже особисті. Si empiezas, una buena base es una Вступ до програмування на Python.
Para el navegador, valen Трюки відомо: ublock походження, control de telemetría, perfiles diferenciados por tarea y, si te gusta, separar marcadores por contexto de trabajo en distintos navegadores (Firefox, Chromium, LibreWolf, Waterfox). Es más manual, pero evita mezclar hábitos y datos.
Con todo esto tienes un Raspberry Pi OS basado en Trixie bien asentado: ligero, moderno y ordenado. Entre el salto de base, los metapaquetes, el Centro de Control y el mimo en la interfaz, es un buen momento para dar el salto si quieres una experiencia más cuidada sin renunciar a la filosofía frugal de la plataforma.
Пристрасний письменник про світ байтів і технологій загалом. Я люблю ділитися своїми знаннями, пишучи, і саме це я буду робити в цьому блозі, показуватиму вам все найцікавіше про гаджети, програмне забезпечення, апаратне забезпечення, технологічні тренди тощо. Моя мета — допомогти вам орієнтуватися в цифровому світі в простий і цікавий спосіб.